Opdrachtgever: College van Rijksadviseurs Locatie: Amsterdam Status: onderzoek (afgerond 2017) Samenwerking: Workshop Architecten, Ivan Nio
De grote steden in Nederland staan voor een dilemma: enerzijds is er een enorme vraag naar woningen. Anderzijds is er de wens om niet nog meer groen rond de steden op te offeren om plaats te maken voor die woningen. Verdichten binnen bestaande stadsgrenzen lijkt daardoor onvermijdelijk.
De vroeg-naoorlogse woonwijken aan de randen van de grote steden lijken door hun lage dichtheid een aangewezen plek voor deze verdichtingsopgave. De wijken zijn ooit ontworpen volgens de idealen van het nieuwe bouwen, met veel publieke ruimte die collectief gebruikt zou gaan worden. Maar 60 jaar later lijkt die overmaat aan publieke ruimte vrijwel nergens de kwaliteit te bieden die ervan werd verwacht.
De naoorlogse woonwijken hebben niet alleen de ruimte om meer woningen op te nemen. De verdichtingsopgave biedt ook allerlei aanknopingspunten om de leefbaarheid te vergroten. Er kan een veel diverser woonklimaat worden gerealiseerd, waar ook plaats is voor stedelijke dynamiek.
Het openbare groen is nu heel gelijkmatig over de wijk verspreid. Daardoor is er nauwelijks sprake van stedelijke dynamiek. Er is geen hiërarchie in de groenstroken en de bebouwing. Het beeld dat daardoor ontstaat is dat van een zeer gelijkmatige dichtheid, die nietszeggend is en anoniem aandoet.
Op zoek naar aanknopingspunten voor de verdichtingsopgave hebben we contact gezocht met stadssocioloog Ivan Nio. Naar aanleiding van gesprekken met hem zijn we ons gaan verdiepen in de succesvolle aspecten van het stedelijke leven in Nieuw West.
De voorgestelde verdichtingsstrategie ‘De bevrijding van de naoorlogse woonwijk’ concentreert zich langs twee hoofdingrepen: een rondweg en autoluwe groenzones. Met de toegevoegde bouwmassa creëren we dynamiek door variatie in maat en dichtheid.
Het toevoegen van programma in de openbare ruimte zorgt er niet alleen voor dat de anonimiteit en functieloosheid ongedaan wordt gemaakt. Het maakt het ook mogelijk de verschillende openbare gebieden een heel eigen identiteit te geven. En om in te spelen op actuele maatschappelijke thema’s die relevant zijn voor de huidige en toekomstige bewoners, zoals obesitas en eenzaamheid. Laagdrempelig programma in de openbare ruimte zoals een buurthuis, park, sportvoorzieningen en bibliotheek kunnen hier een rol in spelen.
